Μαρίνου Μιχ. Σκανδάμη, Δικηγόρου - Διδάκτορα Εγκληματολογίας
Το προσφυγικό ζήτημα των Πατρών αποτελεί πρωταρχικό θέμα, που κατισχύει στον τοπικό, δημόσιο και ιδιωτικό διάλογο. Σε τούτο συμβάλλει κυρίως η απουσία κρατικής παρέμβασης, που διογκώνει τις επιπτώσεις του προβλήματος. Και οι οποίες δεν σχετίζονται μόνο με την εξαθλίωση των προσφύγων, αλλά και την σαφή υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Απούσης λοιπόν της κεντρικής πολιτικής η ιδιωτική πρωτοβουλία βρίσκει χώρο ανάπτυξης. Έτσι, η ίδρυση ενός συλλόγου που θα προσπαθήσει να συμβάλλει στην διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος δεν μπορεί παρά να γίνει κατ’ αρχήν, ασμένως δεκτή.
Παρ’ όλα αυτά, αναφύονται ερωτήματα σχετικά με την συμβολική νοηματοδότηση της προσπάθειας τούτης. Διότι, η επωνυμία «η πόλις εάλω» φέρει ανησυχητικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή, φαντάζει ασύμμετρη, καθότι η Πάτρα δεν είναι η πρωτεύουσα (ούτε φέρει την αίγλη) της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Δείχνει επίσης ξενοφοβική, αφού οι συμμετέχοντες στον σύλλογο δεν είναι η φρουρά του Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου, ούτε βέβαια οι Αφγανοί πρόσφυγες είναι οι στρατιές του Μωάμεθ Β’ του Πορθητή. Ενώ, είναι περιγραφικά άστοχη καθότι η πόλη των Πατρών δεν έχει κατακτηθεί από αυτούς. Αντίθετα, οι πρόσφυγες αδιαφορούν για τούτη την πόλη, και κοιτάζουν την θάλασσα. Και τους ενδιαφέρει μόνον μια «κατάκτηση». Δηλαδή, αυτή του μικρού κρυμμένου χώρου στις νταλίκες της φυγής.
Όμως, αυτή η ατυχής επιλογή της επωνυμίας του αγωνιούντος συλλόγου μπορεί να έχει μια επικίνδυνη πολλαπλασιαστική διάχυση στην κοινωνία των Πατρών. Γιατί φαίνεται διχαστική, υψώνοντας ένα συμβολικό τείχος ανάμεσα σε εμάς και στους άλλους. Και μπορεί να συμβάλλει στην κατασκευή του Φόβου, που επίσης (ανα)παράγεται από κάποια μερίδα του τύπου. Και εν τέλει, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να διεγερθούν ρατσιστικά αντανακλαστικά. Όπως για παράδειγμα, τούτο συμβαίνει με την ανοιχτή διαδικτυακή πρόσκληση του ΛΑ.Ο.Σ. (Τοπική Οργάνωση Κυψέλης), που καλεί όλους τους «Συνέλληνες» να συμμετάσχουν στις 26-11-2008, στον συμβολικό αποκλεισμό της Πύλης 7 του λιμανιού των Πατρών, τον οποίο διοργανώνει ο πατρινός σύλλογος «Η πόλις εάλω».
Ως εκ τούτου πρέπει άμεσα να αναληφθούν εκείνες οι πολιτικές πρωτοβουλίες, που θα εμπεδώσουν τη νηφαλιότητα, θα διαχειριστούν τη δυσάρεστη καθημερινότητα και θα αμβλύνουν τα φοβικά σύνδρομα των συμπολιτών μας.
Τέτοιο άμεσο ρόλο μπορεί να παίξει ένας σύγχρονος δημοκρατικός Δήμος, όχι βέβαια για να επιλύσει δια παντός το πρόβλημα (εξάλλου στο Κράτος ανήκει η αρμοδιότητα αυτή), αλλά τουλάχιστον για να μην εκτεθεί διεθνώς η πόλη. Και αυτό μπορεί να το πράξει με γνώμονα τη στάθμιση των δικαιωμάτων των συμπολιτών μας που είναι σεβαστά, αλλά και των δικαιωμάτων των προσφύγων. Που ως γνωστόν, τα προστατεύει η σχετική Σύμβαση της Γενεύης του 1951, την οποία η χώρα μας έχει με νόμο κυρώσει. Και τα όποια δικαιώματα είναι ιερά. Αν και κατά την παροιμιώδη φράση της Hannah Arrendt, «ο κόσμος δεν βρίσκει πια τίποτε ιερό στη γύμνια του να είσαι άνθρωπος». Ευθύνη λοιπόν της τοπικής κοινωνίας που αναγνωρίζει την ιερότητα του ανθρώπου, είναι η άμεση συμβολή στην αποφυγή της εκκόλαψης του αυγού του φιδιού. Γιατί αν το αφήσουμε να γεννηθεί, θα μας δαγκώσει βαθιά. Αφού μας αλώσει.
